Phi Vân Điệp Khúc trong cải lương vọng cổ?

Tác giả:


Phi Vân Điệp Khúc là một trong 3 bàn bản, điệu nhạc hay dùng nhất trong cải lương hiện nay cùng với điệu Vọng Kim Lang và Đoạn Khúc Lam Giang

Nguồn gốc:

Phi Vân Điệp Khúc là sáng tác của NSUT Văn Giỏi vào khoảng năm 1976. Thời bấy giờ, các nghệ sĩ thường ca các bài bản và các điệu lý cũ, ít những bài mới. Vì vậy, NSUT Văn Giỏi khi đó suy nghĩ và sáng tác ra Phi Vân Điệp Khúc để làm phong phú thêm các điệu nhạc để hoà tấu cầm ca.

Sau khi sáng tác Phi Vân Điệp Khúc được vài tháng, NSUT Văn Giỏi tiếp tục sáng tác điệu nhạc mang tên Đoạn Khúc Lam Giang.

Tính chất:

Đoạn đầu mang tính chất não nùng, buồn thảm. Đoạn điệp khúc, cũng gọi là Phi Vân Điệp Khúc Vỹ hoặc là Phi Vân Điệp Khúc (Lớp Vỹ) lại mang tính chất ai oán.

Ứng dụng:

Dùng khi diễn tả, kể lể tâm tình oán hận. Đoạn điệp khúc của điệu này rất hay nên được sử dụng phổ biến hơn đoạn đầu. Thường kết hợp đoạn điệp khúc với Đoạn Khúc Lam Giang để tạo thành một tác phẩm mang hướng tân nhạc. Ví dụ bài Bến Sông Chờ của tác giả Mạnh Quỳnh viết lời là sự kết hơp của Đoạn Khúc Lam Giang và đoạn điệp khúc của Phi Vân Điệp Khúc.

Đoạn điệp khúc của Phi Vân Điệp Khúc còn có thể sử dụng cho những cảnh vui tươi, nhộn nhịp nhưng rất hạn chế. Vì cơ bản, tính chất của điệu này là buồn sầu, oán hận.

Cấu trúc:

Điệu Phi Vân Điệp Khúc gồm 33 câu nhịp đôi. Song Lang được gõ ở những nhịp chính. Thông thường khi đưa vào các bài tân cổ, vọng cổ, điệu Phi Vân Điệp Khúc chỉ sử dụng đoạn điệp khúc hoặc đoạn đầu, ít khi sử dụng toàn bộ bài.